Kwas hialuronowy charakteryzuje się przede wszystkim bardzo dużą zgodnością biologiczną z tkankami człowieka. Z tego względu doskonale sprawdza się w roli wypełniacza – jego cząsteczki nie są traktowane przez organizm jako ciało obce. Nie mają więc właściwości immunogennych, a co za tym idzie, mają mniejsze ryzyko wywoływania reakcji alergicznych.
Kwas ten znalazł zastosowanie w wielu gałęziach medycyny, np. w ortopedii, reumatologii, okulistyce, urologii, laryngologii, stomatologii i dermatologii. Kwas hialuronowy jest też na bardzo szeroką skalę używany w kosmetologii i przemyśle farmaceutycznym. Na rynku estetycznym jako wypełniacz istnieje od lat 90. Początkowo pozyskiwany był z pępowiny płodów lub z grzebieni kogucich, ale to już przeszłość. Obecnie można określić kwas hialuronowy jako wegański – nie zawiera żadnych składników pochodzenia zwierzęcego. Jest syntetyzowany w bardzo zaawansowanych procesach biotechnologicznych przy użyciu bakterii z grupy paciorkowców. Co to właściwie jest i co powoduje, że jest tak wszechstronnym, a jednocześnie unikatowym produktem? Dlaczego jest tak uwielbiany?
Dlaczego rodzaj ma znaczenie?
Usieciowany i nieusieciowany kwas hialuronowy
W świecie medycyny estetycznej dostępnych jest wiele produktów z kwasem hialuronowym. Niektóre zawierają czysty kwas hialuronowy, inne posiadają dodatkowo składniki przedłużające jego trwałość (BDDE).
Zasadniczy podział kwasu hialuronowego opiera się modyfikacji (sieciowaniu) jego łańcuchów. Na rynku medycyny estetycznej rozróżniamy preparaty z kwasem hialuronowym usieciowanym lub nieusieciowanym.
Naturalny kwas hialuronowy ma okres półtrwania 1-2 dni, więc nie można go używać jako wypełniacza. Cząsteczka kwasu podlega dodatkowym biotechnologicznym modyfikacjom, które wydłużają czas jego półtrwania nawet do kilkunastu miesięcy. Preparaty z kwasem hialuronowym różnią się sposobem modyfikacji łańcuchów. Przekłada się to na trwałość, stopień unoszenia tkanek i zdolność wiązania wody. Inne parametry kwasu, takie jak elastyczność i sztywność decydują, który typ zastosujemy na delikatne zmarszczki wokół oczu, na zmarszczki palacza czy też na fałdy nosowo-wargowych.
Tak zwana „obróbka” kwasu hialuronowego polega na sieciowaniu jego łańcuchów za pomocą wiązań krzyżowych. HA usieciowany ma zmienioną strukturalnie cząsteczkę. Dzieje się tak dzięki wytworzeniu wiązań chemicznych pomiędzy łańcuchami i połączeniu ich w większe cząstki.
Wykazano, że usieciowany kwas hialuronowy jest bardziej stabilny i znacznie bardziej odporny na rozkład niż jego nieusieciowana wersja. Sieciowany HA wykorzystywany jest jako wypełniacz. Efekt przywrócenia utraconej objętości pojawia się natychmiast. Do tego w wyniku zabiegu HA poprzez mechaniczny ucisk pobudza fibroblasty (komórki skóry) do produkcji nowego kolagenu. Powoduje to przebudowę tkanki w miejscu podania kwasu. Wybór odpowiedniego preparatu HA oraz techniki zabiegowej są kluczowe dla efektu.
Drugim rodzajem kwasu hialuronowego jest ten nieusieciowany. Oznacza to, że łańcuch kwasu hialuronowego nie został poddany dodatkowym chemicznym modyfikacjom. Ta postać HA posiada głównie właściwości wiążące wodę. Okres półtrwania takiego preparatu wynosi mniej więcej tyle, ile wynosi okres półtrwania naturalnego, ludzkiego kwasu hialuronowego (ok. 1-2 dni).
Charakteryzuje się on dużą podatnością na działanie enzymów degradujących np. hialuronidazy. Dlatego czas, efekt jego działania jest krótszy, a zabiegi trzeba powtarzać częściej. Nieusieciowany kwas hialuronowy ma też właściwości biostymulacyjne: zapewnia prawidłową aktywność komórek, pobudza wzrost liczby fibroblastów oraz neutralizuje wolne rodniki. Doskonale sprawdza się w rewitalizacji skóry. HA nieusieciowany stosowany jest głównie w mezoterapii iniekcyjnej.
Niezależnie od typu kwasu hialuronowego, jaki jest podawany, dobrze wiedzieć, co dalej dzieje się z nim w Twojej skórze.
Dalsze losy kwasu hialuronowego w Twoim ciele
Cząsteczka stabilizowanego HA (wypełniacza) rozpada się w skórze w dwóch etapach. W pierwszym etapie rozerwaniu ulegają wiązania krzyżowe i dzięki temu uwalnia się naturalny kwas. W drugim etapie zostaje on pocięty przez hialuronidazę na mniejsze fragmenty. Dalsze etapy degradacji odpowiadają tym, jakim podlega endogenny kwas hialuronowy.
Warto zwrócić uwagę, że kwas hialuronowy w Twoich własnych tkankach również ulega ciągłym przemianom (tak zwanemu obrotowi tkankowemu). Syntezie kwasu hialuronowego towarzyszy ciągły proces rozpadu. W różnych tkankach proces ten przebiega z różną szybkością. Nowo wyprodukowany kwas w skórze utrzymuje się niecałą dobę.
Ostatnia podróż HA
Zarówno kwas hialuronowy egzogenny (pochodzenia zewnętrznego, podany jako wypełniacz), jak i endogenny (ten, który naturalnie posiadasz w ciele), są rozkładane w tkankach przez białka enzymatyczne, np. hialuronidazy lub heksozaminidazy oraz niszczone przez reaktywne formy tlenu.
Łańcuch kwasu hialuronowego jest cięty na mniejsze fragmenty – ulega depolimeryzacji. Proces ten odbywa się zarówno w komórkach naskórka, jak i w komórkach skóry właściwej. W dużym stopniu zachodzi także zewnątrzkomórkowo.
Następnie część kwasu hialuronowego (oraz jego mniejsze, pocięte fragmenty) jest transportowana przez krew i chłonkę, gdzie ulega degradacji w komórkach wątroby i w węzłach chłonnych.
lek. med. Agnieszka Lemiec
Okiem lekarza
Wypełnianie zmarszczek kwasem hialuronowym: wskazania do zabiegu
Zabieg ten należy do jednego z najczęściej wykonywanych na świecie. Dlaczego jest tak lubiany? Daje on szybki efekt i posiada szeroki wachlarz zastosowań. Zalecamy go szczególnie po 40-50. roku życia, kiedy kontur twarzy zaczyna nieco opadać.
Innymi najczęstszymi wskazaniami do zabiegu wypełniania kwasem hialuronowym są:
- chęć poprawy konturu żuchwy i linii brody,
- utrata objętości policzków,
- zmiana konturu, kształtu czy wielkości ust,
- potrzeba korekty w obrębie nosa.
Kwas hialuronowy pomoże też skorygować fałdy nosowo-wargowe (przy czym nie zawsze jest aplikowany precyzyjnie w fałdę) i podkreślić policzki. Doda im objętości, dzięki czemu twarz będzie wyglądać na pełniejszą, a co za tym idzie, o kilka lat młodszą.
Jak przebiega zabieg?
Pierwsza część spotkania z lekarzem to wykluczenie przeciwwskazań do wykonania procedury. Na drodze do zabiegu z użyciem kwasu hialuronowego stoją:
- ciąża i okres karmienia,
- choroby autoimmunologiczne,
- stan zapalny skóry np. opryszczka,
- choroby nowotworowe,
- nadwrażliwość na kwas hialuronowy.
Ponadto lekarz dokona analizy Twojej twarzy i zdefiniuje niechciane, pojawiające się na skutek starzenia zmiany, które można zmniejszyć przy pomocy kwasu. Podczas rozmowy dowiesz się też, jak twarz będzie wyglądała po wypełnieniu i jak długo może utrzymać się efekt.
Wypełnianie zmarszczek kwasem hialuronowym przeprowadzamy w znieczuleniu miejscowym, za pomocą iniekcji lub kremu. Kwas hialuronowy (w strzykawce przypomina żel), wprowadzany jest w skórę za pomocą igły lub kaniuli. Głębokość podania zależy od rodzaju problemu, pożądanego efektu i rodzaju preparatu. Przykładowo, przy uzupełnianiu objętości środkowej części twarzy, dla przywrócenia objętości policzka preparat podajemy głębiej. Celem jest tzw. głęboki przedział tłuszczowy, który w wyniku starzenia się, zanika.
Zabieg trwa od 30-60 minut, a rezultat utrzymuje się od 6 do nawet 18 miesięcy.
Czy istnieją jakieś niepożądane skutki? Po podaniu kwasu hialuronowego najczęściej może pojawić się krwiak (siniak). Inne powikłania naczyniowe, infekcyjne czy alergiczne występują rzadko. Jakich innych efektów możesz się spodziewać?
Efekty po podaniu kwasu hialuronowego
Rezultaty zastosowania kwasu hialuronowego są widoczne natychmiast, jednak ze względu na możliwy obrzęk, efekt powinno się oceniać po upływie 2-3 dni. Pamiętaj też o innych dwóch kwestiach:
- Z uwagi na to, że kwas hialuronowy jest stopniowo wchłaniany przez organizm, zalecamy powtórzyć procedurę. Nie musi to jednak oznaczać tej samej ilości preparatu czy zabiegu w tej samej okolicy. Częstotliwość powtarzania zabiegu jest uzależniona od wielu czynników, w tym np. od miejsca podania, wieku pacjentki, ekspozycji na promieniowanie UV, stylu życia oraz rodzaju skóry.
- Biodegradowalność kwasu hialuronowego stanowi zarówno jego wadę, jak i zaletę. Wadą jest to, że dla podtrzymania efektu niezbędna jest ponowna aplikacja. Z drugiej strony HA jest w pełni naturalnym środkiem, który nie wywołuje trwałej zmiany w wyglądzie, a wszystkie procesy są w pełni odwracalne.
Zobacz kwas hialuronowy na zdjęciach
Medycyna estetyczna Płock: zabieg w gabinecie La Estetica
O czym istotnym musisz jeszcze wiedzieć?
Bardzo ważny dla całej procedury jest też fakt, że większość współcześnie produkowanych preparatów charakteryzują się degradacją izowolemiczną. Oznacza to, że w miarę upływu czasu kwas hialuronowy, który wchłania się, jest uzupełniany i zastępowany cząsteczkami wody, co zapewnia długotrwały efekt wizualny. Chemia to wspaniała i “magiczna” dziedzina nauki, prawda?